Cán bộ, đảng viên với phẩm chất thân dân

Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” ra đời từ cách đây hơn 70 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất cao vai trò của đội ngũ cán bộ: “Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Ngày nay, trong điều kiện đội ngũ đảng viên có mặt ở tất cả các tổ chức của hệ thống chính trị, để có những cán bộ tốt, đảng viên tốt thì phải rèn luyện phẩm chất và thực hành phong cách làm việc thân dân, trọng dân, tất cả vì dân, coi đó là những giá trị chân chính, cốt lõi của công bộc, công vụ mà cán bộ, đảng viên đảm nhận. 

 

Hội Người cao tuổi thăm hỏi, động viên người cao tuổi trên địa bàn TP Bảo Lộc

 

Thấm nhuần phẩm chất thân dân 

 

Tư tưởng Hồ Chí Minh về một nền chính trị nhân nghĩa, thân dân thể hiện rất rõ trong Điều lệ Đảng và Hiến pháp nước ta qua các thời kỳ lịch sử, khẳng định nhất quán: Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của dân tộc. Nhà nước ta là Nhà nước của dân, do dân, vì dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân. Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, HĐND và các cơ quan trong hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự khẳng định đó là thành quả của quá trình đấu tranh cách mạng lâu dài, đầy hy sinh, gian khổ của dân tộc ta.

 

Kế thừa tinh hoa dân tộc và lịch sử tư tưởng chính trị “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”, trong di sản Hồ Chí Minh, Nhân dân là biểu tượng cao đẹp nhất, một phạm trù chính trị chủ đạo trong học thuyết cách mạng của Người. Theo Người: “Dân là gốc”, “Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân”. “Thân dân tức là phục vụ Nhân dân, đặt lợi ích của Nhân dân lên trên hết. Nói một cách khác tức là “tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu, hậu thiên hạ chi lạc nhi lạc” (lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ)”. Trọng dân là không được phung phí nhân lực vật lực của dân, khi huy động nên vừa phải, không nên nhiều quá lãng phí vô ích, phải khôn khéo, tránh điều gì có hại cho đời sống Nhân dân, biết giúp đỡ Nhân dân. Vì dân thì “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”. Thấm nhuần tư tưởng đó, trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về “xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân”, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải rèn luyện cho mình phẩm chất thân dân, vì lợi ích của Nhân dân, dựa vào Nhân dân, cũng chính là phát huy vai trò làm chủ, sự sáng tạo và sức mạnh đoàn kết toàn dân.

 

Đất nước phát triển, Nhân dân luôn dõi theo, phấn khởi và tin tưởng nhận thấy đa số cán bộ, đảng viên của Đảng đã làm tròn trách nhiệm chính trị của mình trước Nhân dân; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng ngày một nâng cao. Hoạt động của Quốc hội, HĐND các cấp ngày càng có hiệu quả. Ý chí, tiếng nói, nguyện vọng của Nhân dân hiện diện rõ hơn trong các chủ trương, Nghị quyết của Đảng, trong chu trình hoạch định các chính sách của quốc gia và cấp ủy, chính quyền địa phương. Những sự kiện Nhân dân bức xúc, quan tâm thời gian qua như phòng chống tham nhũng, cải cách hành chính, công tác cán bộ, chính sách đất đai, an sinh xã hội, các dự án phát triển hạ tầng giao thông,... được Đảng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao; được Quốc hội, HĐND thẳng thắn đặt lên bàn nghị sự, chất vấn, thảo luận, tranh luận, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm trước dân và tìm giải pháp hiệu quả trong thời gian tiếp theo. 

 

Hành động theo phẩm chất thân dân

 

 Nhân dân “ủy thác”, trao một phần quyền lực của mình cho Đảng, cho Nhà nước, nhưng “Làm thế nào để dân trao quyền mà không mất quyền, các cơ quan Nhà nước được giao quyền mà không tiếm quyền của dân”, làm thế nào để quyền lực Nhân dân không bị tha hóa... Đó là những vấn đề cốt tử đặt ra cho sự tồn vong của Đảng và chế độ.

 

Trước hết, Đảng ta - tên gọi trìu mến biểu thị sự tin cậy, tình thương yêu, quý trọng của Nhân dân dành cho Đảng đã phản ánh sinh động giá trị nhân văn của một Đảng cầm quyền. Vì vậy, hành động theo phẩm chất thân dân đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên không chỉ làm tròn trách nhiệm, quyền hạn được giao mà còn phải tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn và phát huy những phẩm chất cách mạng, giá trị cá nhân, giá trị nghề nghiệp, giá trị của đảng cầm quyền và giá trị của xã hội XHCN Việt Nam. Nhân dân luôn đòi người cán bộ, đảng viên phải coi việc thực thi đầy đủ quyền lực dân trao là nghĩa vụ cao cả; đồng thời, phải tham gia vào đời sống chính trị ở cấp độ cao nhất của sự liêm chính, như vậy mới có thể duy trì niềm tin của công chúng đối với Đảng và chế độ.

 

Thứ hai, phẩm chất thân dân phải được cán bộ, đảng viên thể hiện thành hành động cụ thể trong thực hành dân chủ ở cơ sở; tạo ra những điều kiện cần thiết để phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, vì đó là nền tảng lực lượng của Đảng. Muốn vậy, cán bộ, đảng viên phải am tường pháp luật, óc thực tiễn, kỹ năng tuyên truyền, liên hệ mật thiết với Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu khó lắng nghe, hỏi ý kiến quần chúng để biết họ cần gì, muốn nghe gì, ham chuộng gì; làm sao để dân dám nghĩ, dám nói, dám bày tỏ quan điểm, chính kiến, dám tranh luận để tìm ra chân lý... Được như vậy sẽ khắc phục được thói áp đặt, quan liêu, mệnh lệnh, xa dân hay sự nghi ngờ, thiếu niềm tin của dân. Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng, việc gì cũng phải học hỏi và bàn bạc với dân chúng, giải thích cho dân chúng, tin vào dân chúng, đưa mọi vấn đề cho dân chúng thảo luận và tìm cách giải quyết. Người cán bộ, đảng viên “Mà muốn hiểu biết, học hỏi dân chúng, thì ắt phải có nhiệt thành, có quyết tâm, phải khiêm tốn, phải chịu khó. Nếu không vậy, thì dân chúng sẽ không tin chúng ta. Biết, họ cũng không nói. Nói, họ cũng không nói hết lời”. “Cố nhiên, không phải dân chúng nói gì ta cũng cứ nhắm mắt theo”. Người cũng chỉ rõ nguyên tắc thực hành: “Chúng ta tuyệt đối không nên theo đuôi quần chúng. Nhưng phải khéo tập trung ý kiến của quần chúng, hóa nó thành cái đường lối để lãnh đạo quần chúng”.

 

Thứ ba, phải thể hiện bản lĩnh chính trị, dấn thân, hành động để quyền lực Nhân dân không bị tha hóa dưới mọi hình thức. Hạn chế và ngăn chặn nguy cơ tha hóa của quyền lực trong Đảng và Nhà nước là việc làm không dễ nhưng cũng không phải là không thể đối với mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là trong cuộc chiến chống “giặc nội xâm” hiện nay do Đảng ta chủ xướng và lãnh đạo. Bài học cảnh giác đắt giá về công tác cán bộ cho thấy, nhiều người lên nắm quyền lực lúc ban đầu cũng rất chí công, nhưng càng về sau, người nắm quyền lực càng có xu hướng lạm quyền, lộng quyền và lợi dụng quyền lực mà Nhân dân đã trao cho, ngay cả những người rất tốt. Do đó, cần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, kiểm tra, kiểm soát từ trên xuống, từ dưới lên, “trên đe, dưới búa”, vừa để giúp cho việc lãnh đạo đúng đắn, vừa để phát hiện, ngăn chặn, chấn chỉnh, uốn nắn, đề xuất, kiến nghị xử lý theo pháp luật các biểu hiện khác nhau về sắc thái và mức độ (dù nhỏ nhất) của sự tha hóa quyền lực, như: Lạm quyền, tiếm quyền, sự tùy tiện, bất lực, vô cảm, vô trách nhiệm, nói không đi đôi với làm, tham quyền cố vị, nạn kiêu binh, kiêu căng tự mãn, quan liêu, xa dân... Mặt khác, phải minh bạch và xử lý nghiêm các biểu hiện lợi dụng giám sát, thanh tra, kiểm tra để vụ lợi, tiêu cực.

 

Phẩm chất thân dân mang tính nhân văn cao cả và cũng chính là phẩm chất làm nên giá trị chân chính, cốt lõi của Đảng ta, của chế độ ta.

 

ThS. NGUYỄN VÂN HẬU