Ðẩy mạnh các ứng dụng năng lượng nguyên tử vào đời sống

08:01, 29/01/2018

Không ngừng xây dựng các phòng thí nghiệm hiện đại, nâng cao năng lực nghiên cứu của cán bộ viên chức, Viện Nghiên cứu Hạt nhân Ðà Lạt những năm gần đây đã ngày càng đẩy mạnh hơn các ứng dụng năng lượng nguyên tử vào đời sống xã hội.

Không ngừng xây dựng các phòng thí nghiệm hiện đại, nâng cao năng lực nghiên cứu của cán bộ viên chức, Viện Nghiên cứu Hạt nhân (NCHN) Ðà Lạt những năm gần đây đã ngày càng đẩy mạnh hơn các ứng dụng năng lượng nguyên tử vào đời sống xã hội.
 
Các phòng thí nghiệm của Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt tiếp tục được nâng cấp với trang thiết bị hiện đại. Ảnh: V.T
Các phòng thí nghiệm của Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt tiếp tục được nâng cấp với trang thiết bị hiện đại. Ảnh: V.T

Mở rộng các lĩnh vực ứng dụng
 
Là đơn vị với Lò phản ứng hạt nhân duy nhất đang hoạt động hiện nay tại Việt Nam, một trong những thế mạnh của Viện NCHN Đà Lạt lâu nay chính là điều chế và cung cấp các dược chất phóng xạ và kít đánh dấu điều trị bệnh cho ngành y tế trong nước. 
 
Trong năm 2017 vừa qua, Viện đã cung cấp dược chất phóng xạ và kít đánh dấu cho 19 cơ sở, bệnh viện trong nước với tần suất mỗi tuần từ 1 đến 2 lần. Tổng cộng đã có 400 Ci đồng vị phóng xạ các loại được Viện sản xuất và cung cấp, trong đó có 202Ci được sản xuất trên Lò Phản ứng hạt nhân Đà Lạt, số còn lại được nhập khẩu, đồng thời Viện cũng sản xuất và cung cấp gần 1.800 kít các loại. Tổng doanh thu trong lĩnh vực này trong năm 2017 của Viện đạt trên 13, 8 tỷ đồng, vượt gần 1 tỷ đồng so với năm 2016. Đặc biệt, Viện đã bước đầu cung cấp các đợt dược chất phóng xạ cho Campuchia và hỗ trợ về mặt kỹ thuật để quốc gia láng giềng này phát triển y học hạt nhân.
 
Một thế mạnh khác cũng được Viện tiếp tục phát huy lâu nay nhờ vào hệ thống các phòng thí nghiệm hiện đại của mình, đó là dịch vụ phân tích mẫu.
 
Với dịch vụ phân tích này, các phòng thí nghiệm của Viện tập trung phân tích chất lượng các mẫu môi trường (nước, đất, không khí, trầm tích...), phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, vi sinh trong các mẫu nông sản xuất khẩu. Trong năm 2017, Viện tổng cộng đã phân tích trên 3.500 mẫu với khoảng 40 nghìn chỉ tiêu, thông qua đó Viện trực tiếp hỗ trợ sản xuất, kinh doanh cho 10 công ty có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) cùng khoảng 100 doanh nghiệp và hộ cá thể trong nước. Đồng thời, Viện cũng tiến hành đánh giá, chứng nhận VietGAP cho 60 công ty, hộ cá thể trên địa bàn Lâm Đồng, tổng doanh thu trong dịch vụ phân tích này đạt trên 4,7 tỷ đồng. Thông qua phân tích, kiểm định, Viện đã đóng góp không nhỏ trong việc đẩy mạnh nông nghiệp sạch tại Việt Nam.
 
Với dịch vụ đo liều cá nhân, kiểm chuẩn, kiểm định cho các công ty, đơn vị trong nước, trong năm 2017 Viện NCHN đã cung cấp gần 24.500 lượt liều kế cho hơn 5.200 nhân viên bức xạ của 468 cơ sở bức xạ trong nước. Viện đã thực hiện dịch vụ kiểm chuẩn và kiểm định chất lượng cho 407 máy đo liều, máy X quang y tế; đo và đánh giá an toàn bức xạ cho trên 200 phòng máy X-quang và nguồn phóng xạ với doanh thu đạt trên 5,4 tỷ đồng.
 
Cùng đó, Viện đã tiếp tục mở rộng các lĩnh vực ứng dụng công nghệ hạt nhân vào các hoạt động kinh tế - xã hội thông qua các dịch vụ cung cấp, như thực hiện các hợp đồng quan trắc phóng xạ môi trường, phân tích phóng xạ trong lương thực, thực phẩm xuất khẩu; đánh giá tác động môi trường cho các dự án đầu tư; đánh giá bồi lấp lòng hồ cho các công trình thủy điện với doanh thu đạt gần 2,2 tỷ đồng.
 
Viện NCHN trong năm cũng tiếp tục nghiên cứu, sản xuất các chế phẩm phục vụ nông nghiệp như T&D, Olicide, Polyme giữ ẩm, phân bón vi sinh, thức ăn gia súc...; cung cấp tiêu bản sai hình nhiễm sắc thể phục vụ dạy học trong các trường học, cung cấp giống cây trồng cho nông dân trong vùng; mở các lớp tập huấn, các khóa học về an toàn bức xạ cho nhân viên bức xạ tại các cơ sở công nghiệp, y tế, nghiên cứu, cơ quan quản lý nhà nước. Tổng doanh thu từ tất cả các lĩnh vực trên của Viện trong năm 2017 đã đạt trên 30,5 tỷ đồng, tăng 4,5% so với năm trước. 
 
Chuẩn hóa các hoạt động 
 
Trong thời gian đến, trước mắt là trong năm 2018 này, theo Ban Giám đốc, Viện NCHN Đà Lạt vẫn tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật hạt nhân và liên quan trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội mà Viện có thế mạnh lâu nay. 
 
Cụ thể, đó là việc sản xuất và cung cấp đồng vị phóng xạ cùng các dược chất phóng xạ dùng trong y tế; dịch vụ phân tích mẫu, dịch vụ đo liều cá nhân và kiểm chuẩn thiết bị; quan trắc và đánh giá tác động môi trường; sản xuất và cung cấp các chế phẩm phục vụ nông nghiệp... 
 
Đồng thời, Viện sẽ tiếp tục mở rộng hơn các hướng ứng dụng mà Viện có tiềm năng như đánh giá tác động môi trường dự án đầu tư, chứng nhận VietGAP; các lĩnh vực trong công nghệ sinh học... Hiện Viện đã xây dựng xong định mức kinh tế - kỹ thuật cho tất cả các lĩnh vực sản xuất, dịch vụ của Viện và sẽ được áp dụng trong năm nay với mục tiêu chung từng bước nâng cao vai trò, vị thế của ngành hạt nhân đối với công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nâng cao đời sống của cán bộ, viên chức, người lao động tại đơn vị.
 
Hiện Viện NCHN đang củng cố và xây dựng năng lực triển khai bền vững trên cơ sở đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam và thế giới.
 
Bên cạnh Lò Phản ứng tiếp tục được vận hành an toàn, đảm bảo kế hoạch đưa ra với tổng thời gian hoạt động ở công suất danh định đạt 1.455 giờ; Viện tiếp tục duy trì hoạt động của mình theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008; duy trì các phòng thí nghiệm VILAS 519 (của Trung tâm Phân tích) và VILAS 525 (của Trung tâm Môi trường) theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005.
 
Cùng đó, Viện cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc xuất khẩu dược chất phóng xạ sang Campuchia cũng như các hỗ trợ kỹ thuật liên quan đến quản lý và sử dụng dược chất phóng xạ cho quốc gia này. Đồng thời, Viện cũng đang hoàn thiện hồ sơ trình lên ngành chức năng để thành lập Trung tâm kiểm định quốc gia về dược chất phóng xạ tại đây.
 
VIẾT TRỌNG