Tâm thái danh nhân

09:12, 14/12/2017

Quán có tên Gió nên ngồi trong khuôn viên ngoài việc no nê những ngọn gió trời mát lịm, tôi còn được thỏa thích thả rộng tầm mắt ngắm nhìn thung lũng Nam Phương thoáng đãng và xa kia là ngọn núi Đại Bình án ngữ, nhất là trò chuyện cùng nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh, hội viên Hội Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh. 

Quán có tên Gió nên ngồi trong khuôn viên ngoài việc no nê những ngọn gió trời mát lịm, tôi còn được thỏa thích thả rộng tầm mắt ngắm nhìn thung lũng Nam Phương thoáng đãng và xa kia là ngọn núi Đại Bình án ngữ, nhất là trò chuyện cùng nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh, hội viên Hội Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh. 
 
Chân dung nhạc sĩ Trịnh Công Sơn bằng đồng do nghệ sĩ Kim Thanh tạc. Ảnh: T.C
Chân dung nhạc sĩ Trịnh Công Sơn bằng đồng do nghệ sĩ Kim Thanh tạc. Ảnh: T.C
Đam mê không bao giờ là muộn
 
Ở tuổi 43, cô giáo Kim Thanh và chồng là viên chức Nguyễn Sang (47 tuổi) đột nhiên rẽ vào con đường nghệ thuật. Nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh cho biết: “Ấy là năm 2003, sau khi đã làm khá nhiều nghề để kiếm sống, vợ chồng tôi quyết định đến với nghệ thuật điêu khắc. Mặc cho trước đó, chúng tôi chưa từng học qua hội họa, điêu khắc”.
 
Thế là hai vợ chồng tìm đến nhà điêu khắc gia Tô Sanh để xin học nghề. Tới nơi thì mới biết nhà điêu khắc đang nằm điều trị bệnh ở Bệnh viện Thống Nhất. Nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh kể: “Thầy càng ngạc nhiên hơn khi nghe vợ chồng tôi bày tỏ muốn học nghề điêu khắc tạc tượng danh nhân”. 
 
Từ hôm đó, ngày nào vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh cũng vào bệnh viện thăm và nghe ông say sưa kể về nghề. Khi mới ra viện, ông đã đến nhà thăm vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh. Trong bữa cơm chiều, điêu khắc gia Tô Sang nói: “Kể từ hôm nay, tôi nhận anh chị làm học trò!”. Vài ngày sau, ông thuê xe ba gác chở đầy đất sét, thạch cao, bàn quay... đến nhà và dạy vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh những bài học đầu tiên về điêu khắc.
 
“Ơn thầy” là tên cuộc triển lãm đầu tiên do vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh tổ chức, giới thiệu với công chúng vào đúng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2006, để tri ân điêu khắc gia Tô Sanh. Từ đó cho đến nay, vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh đã tổ chức được 8 cuộc triển lãm cá nhân và gần 100 cuộc triển lãm chung. Tượng chân dung của họ đã góp mặt trong rất nhiều bộ sưu tập. Ngoài ra, một số tượng chân dung của vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh còn có mặt tại các nước: Mỹ, Canada, Rumani, Cuba...
 
Triển lãm tượng tại Bảo Lộc
 
Nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh cho rằng, tạc tượng chân dung nhân vật, nhất là chân dung các danh nhân văn hóa, cốt sao tượng phải vừa giống về hình thể vừa đúng về nội tâm của nhân vật. Muốn có những tác phẩm như vậy, vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh đầu tư, tìm hiểu rất kỹ về cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của nhân vật. Nếu nhân vật còn sống thì thể nào hai vợ chồng cũng tìm đến nhà để trò chuyện, tiếp xúc để hiểu hơn tính cách và lối sống của nhân vật. Qua việc tiếp xúc trực tiếp này, chính nhân vật sẽ giúp vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh hoàn thành tác phẩm một cách ưng ý nhất. Còn với những nhân vật đã qua đời, vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh lại tìm đọc qua tư liệu, hình ảnh và nếu điều kiện cho phép thì hai vợ chồng tiếp xúc với người thân của nhân vật. Để có được một tác phẩm tượng chân dung thành công, đòi hỏi phải có sự đầu tư kỹ lưỡng, không chỉ ở kỹ thuật mà còn phải lặn sâu trong đời sống nhân vật.
 
Nhiều người xem tượng danh nhân của hai vợ chồng này đều có chung nhận xét: nhiều giá trị lịch sử, nhân văn của dân tộc và nhân loại được tích tụ trong các bức tượng danh nhân của vợ chồng Nguyễn Sang - Kim Thanh.
 
Trong ấn tượng của nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh, vùng đất B’Lao vô cùng đẹp, với cảnh sắc cao nguyên thoáng đãng. Đặc biệt, Bảo Lộc còn là nơi Trịnh Công Sơn khởi nghiệp trong chức phận giáo viên, trước khi trở thành nhạc sĩ nổi tiếng. Do vậy, nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh mong muốn các ngành hữu trách địa phương tạo điều kiện cho vợ chồng bà mở một cuộc triển lãm, trưng bày, giới thiệu những tượng danh nhân với công chúng Bảo Lộc. “Chúng tôi chỉ cần có không gian, địa điểm và bục bệ phù hợp để bày tượng là đủ”, nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh thành thật.
 
Ngoài mong ước mở triển lãm tượng tại Bảo Lộc, nghệ sĩ điêu khắc Kim Thanh còn bày tỏ ý nguyện được tạc tượng nhân sĩ, trí thức, người có nhiều cống hiến cho TP Bảo Lộc và tỉnh Lâm Đồng.
 
TRỊNH CHU