Trên địa bàn tỉnh Lâm Ðồng, tổng diện tích đất có rừng là 513.529 ha; trong đó, được chi trả tiền Dịch vụ môi trường rừng là 427.996 ha, chiếm tỷ lệ 83,3%.
Trên địa bàn tỉnh Lâm Ðồng, tổng diện tích đất có rừng là 513.529 ha; trong đó, được chi trả tiền Dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) là 427.996 ha, chiếm tỷ lệ 83,3%. Năm 2017 là một năm Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng (gọi tắt là Quỹ) đạt được nhiều kết quả cao, có ý nghĩa nhiều mặt về kinh tế-xã hội; trong đó, tổng số tiền DVMTR đã thu đạt gần 178 tỷ đồng, bằng 115,4% kế hoạch.
 |
| Đánh giá công tác thi đua năm 2017 của cụm các cơ quan do Quỹ BV&PTR làm cụm trưởng. Ảnh: M.Đ |
Ðưa lại nhiều hiệu quả tích cực
Cuối năm 2016, tỉnh Lâm Đồng đã thực hiện khoán bảo vệ rừng (BVR) chi trả tiền DVMTR cho diện tích 358.492 ha, chiếm tỷ lệ 83,8% diện tích rừng trong lưu vực chi trả và 76% tổng diện tích đất có rừng. Năm 2017, tính đến ngày 15/12, Quỹ đã thu được tổng số tiền DVMTR 177.889,299 triệu đồng, đạt 115,4% kế hoạch.
Trao đổi với lãnh đạo Quỹ, Phó Giám đốc Nguyễn Văn Bằng cho biết, đơn vị đã tham mưu xây dựng văn bản pháp luật và chỉ đạo điều hành; công tác kiểm tra, giám sát (thực hiện trên 80% số đợt chi trả tiền với 220 lượt và trên 15% tổng số tiền các đơn vị chủ rừng chi trả cho hộ; kiểm tra hiện trường trên 30% tổng diện tích cam kết BVR cung ứng DVMTR, với 619 lượt giám sát và trên 90% tổng diện tích cung ứng DVMTR bị mất (do phá, cháy rừng); công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức thu hút hàng chục ngàn lượt người được tiếp nhận thông tin mới...
Về thu, chi tiền DVMTR, năm 2017, kế hoạch thu với tổng dự toán hơn 154 tỷ đồng; trong đó, thu trong tỉnh (Quỹ tỉnh thu) hơn 57,5 tỷ đồng và thu ngoài tỉnh (Quỹ Trung ương thu chuyển) hơn 96,6 tỷ đồng. Theo đó, kế hoạch giải ngân dự toán hơn 207,2 tỷ đồng, bao gồm: chi trả các chủ rừng gần 186,6 tỷ đồng; kinh phí hoạt động chi trả DVMTR gần 17 tỷ đồng; kinh phí trồng rừng, trồng cây phân tán gần 3,7 tỷ đồng. Trong số thu gần 177,9 tỷ đồng, thu trong tỉnh đạt 125%, thu ngoài tỉnh đạt 109,7%. Trong hơn 207,2 tỷ đồng ước giải ngân nêu trên, đạt 100,3% kế hoạch; trong đó, kinh phí ủy thác chi trả cho các chủ rừng đạt 101,4%; kinh phí hoạt động chi trả DVMTR đạt 87,8% và kinh phí trồng rừng, trồng cây phân tán đạt 101,6%.
Với tổng diện tích đất có rừng được chi trả tiền DVMTR 427.996 ha, năm 2017, Quỹ đã thực hiện 368.889 ha, chiếm tỷ lệ 86,2% diện tích đất có rừng trong lưu vực được chi trả và chiếm tỷ lệ 71,8% diện tích đất có rừng toàn tỉnh. Diện tích rừng chi trả DVMTR trong năm 2017 tăng 2,9% so với năm 2016, với 358.492,69 ha. Sự tăng lên này cho thấy việc thực hiện chính sách chi trả DVMTR đã có những tác động tích cực đối với công tác QLBVR. So năm 2016, năm 2017 tình hình vi phạm lâm luật trên địa bàn tỉnh nói chung và diện tích đang thực hiện chi trả nói riêng giảm cả về số vụ và mức độ thiệt hại về tài nguyên rừng (số vụ vi phạm giảm 34,4%, diện tích rừng bị phá giảm 78,5% và tổng khối lượng lâm sản bị thiệt hại giảm 34,1%).
Cùng đó, năm 2017, toàn tỉnh đã có 16.079 hộ tham gia cung ứng DVMTR (hộ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 78%); tổng số tiền DVMTR các hộ nhận được ước tính cả năm 2017 là gần 173 tỷ đồng. Chính DVMTR đã góp phần đáng kể trong cải thiện sinh kế cho người dân nhận khoán (bình quân 14,6 triệu đồng/năm/hộ, chiếm khoảng 14,8% tổng thu nhập của hộ trong năm).
Đối với các đơn vị chủ rừng, tuy nguồn kinh phí từ DVMTR không lớn nhưng đã góp phần giải quyết khó khăn trong hoạt động khi điều kiện ngân sách nhà nước cấp còn hạn hẹp. Từ nguồn kinh phí này các chủ rừng chủ động hơn trong việc tổ chức lực lượng, hướng dẫn, đôn đốc và cùng với lực lượng nhận khoán tổ chức BVR có hiệu quả hơn; nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý, sử dụng và BVR cho các chủ rừng. Và cũng chính thực hiện chính sách chi trả DVMTR đã giảm chi từ nguồn ngân sách. Dự kiến tổng số tiền DVMTR chi trả cho các chủ rừng năm 2017 hơn 189,2 tỷ đồng, gấp 9,7 lần so với tổng đầu tư ngân sách Nhà nước cho công tác BV&PTR của tỉnh trong năm 2017 là 19.451 triệu đồng…
Cần tháo gỡ những tồn tại, khó khăn
Tuy đưa lại nhiều hữu ích như trên nhưng lãnh đạo Quỹ cũng cho biết, hiện còn những tồn tại, khó khăn và vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện chính sách chi trả DVMTR. Đó là công tác thu tiền, còn một số đơn vị không nộp, chậm nộp tiền DVMTR, đặc biệt là các nhà máy thủy điện nhỏ và các đơn vị kinh doanh du lịch; công tác triển khai ký Phụ lục hợp đồng ủy thác chi trả tiền theo Nghị định 147/2016/NĐ-CP, ngày 02/11/2016 của Chính phủ. Việc giải ngân, một số chủ rừng còn chậm trễ trong việc lập hồ sơ chi trả, hồ sơ tạm ứng; việc rà soát diện tích, hiện trạng rừng cung ứng DVMTR trong việc lập hồ sơ chi trả của một số chủ rừng còn sai sót; một số đơn vị chủ rừng chi trả tiền cho các hộ nhận khoán còn chậm trễ.
Lãnh đạo Quỹ cũng cho biết thêm, đa số các nội dung chi kinh phí hoạt động chi trả DVMTR năm 2017 triển khai thực hiện còn chậm do dự toán chi đến tháng 8/2017 mới được phê duyệt. Về kinh phí trồng rừng, trồng cây phân tán, tiến độ giải ngân chậm do các đơn vị chậm trễ trong việc lập hồ sơ; trong trồng rừng thay thế. Công ty thủy điện Đồng Nai còn nợ là đến 21.324 triệu đồng...
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, theo ông Nguyễn Văn Bằng - Phó Giám đốc Quỹ BV&PTR tỉnh, đến nay, về mô hình tổ chức hoạt động của Quỹ BV&PTR tỉnh vẫn chưa được quy định rõ ràng, chưa cụ thể là đơn vị hành chính hay đơn vị sự nghiệp. Mặt khác như đã nêu, việc phê duyệt kế hoạch còn chậm, ảnh hưởng đến công tác lập hồ sơ chi trả, công tác tạm ứng của các đơn vị chủ rừng. Trong công tác thu tiền DVMTR, chưa có quy định, hướng dẫn trong việc đối chiếu bảng kê, số tiền DVMTR đơn vị đã nộp với thực tế số tiền phải nộp của bên sử dụng DVMTR. Trong công tác kiểm tra, giám sát, chưa có quy định hướng dẫn để thực hiện thống nhất nên triển khai đôi lúc còn lúng túng và một số nội dung giám sát còn bỏ sót, hiệu quả giám sát chưa cao. Đây cũng là những kiến nghị của Quỹ đến UBND tỉnh Lâm Đồng để chức năng và nhiệm vụ của đơn vị tiếp tục ngày càng đưa lại hiệu quả hơn như mong muốn. Trong đó, thực hiện hoàn thành kế hoạch thu tiền DVMTR năm 2018 là hơn 286,6 tỷ đồng và kế hoạch chi trả dự toán chi hơn 271,4 tỷ đồng.
MINH ÐẠO
