Tại phiên họp trực tuyến toàn tỉnh đánh giá tình hình kinh tế - xã hội cuối tháng 9 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Ðoàn Văn Việt yêu cầu "phải đặc biệt quan tâm đến việc thu gom rác thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp, không để ảnh hưởng đến môi trường sống" ở các địa phương có lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật thải ra môi trường cao.
Tại phiên họp trực tuyến toàn tỉnh đánh giá tình hình kinh tế - xã hội cuối tháng 9 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Ðoàn Văn Việt yêu cầu “phải đặc biệt quan tâm đến việc thu gom rác thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp, không để ảnh hưởng đến môi trường sống” ở các địa phương có lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật thải ra môi trường cao. Qua đó, TP Ðà Lạt đã lên kế hoạch, đặt lộ trình cho việc “dọn dẹp” này.
Thải ra môi trường hơn 20 ngàn tấn/năm
Đà Lạt được mệnh danh là thành phố sản xuất rau hoa mang tính chuyên sâu cao. Do đó, sản xuất nông nghiệp ở đây mỗi năm sử dụng một lượng thuốc bảo vệ thực vật tương đối lớn. Hiện nay, tổng diện tích sản xuất nông nghiệp trên địa bàn Đà Lạt gần 13.665 ha, trong đó 6.200 ha cây hàng năm và gần 7.465 ha cây lâu năm. Theo thống kê của cơ quan chức năng TP Đà Lạt cho hay, mỗi năm lượng thuốc bảo vệ thực vật thương phẩm được các trang trại, nông hộ sử dụng tại Đà Lạt ước tính khoảng 600 - 700 tấn. Đối với lượng thuốc bảo vệ thực vật này được tập trung chủ yếu vào sản xuất các cây trồng chính như rau, hoa, cà phê… và cây ăn trái. Qua đó, sau khi sử dụng, các trang trại và người dân đã thải ra môi trường lượng bao bì thuốc bảo vệ thực vật khoảng 20 - 30 tấn trong một năm. Đó là con số thống kê được bởi trên thực tế số lượng thuốc bảo vệ thực vật luôn có xu hướng tăng bởi đối với các người dân sản xuất nông nghiệp luôn đặt lợi nhuận lên trên. Thế nhưng, hiện nay việc tổ chức thu gom, xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng trên địa bàn thành phố chưa thực hiện đúng quy định. Tại một số xã, phường tuy người dân đã có ý thức thu gom bao gói thuốc bảo vệ thực vật nhưng do trên địa bàn chưa có đơn vị có chức năng và điều kiện để thu gom, vận chuyển, xử lý theo quy định nên hầu hết bao gói thuốc bảo vệ thực vật được xử lý cùng với chất thải rắn sinh hoạt hoặc được thu gom nhưng không được vận chuyển, xử lý, gây ô nhiễm môi trường.
Theo UBND thành phố Đà Lạt, trong những năm qua, trên địa bàn thành phố đã triển khai một số mô hình liên quan đến thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng. Thế nhưng các mô hình này mới chỉ dừng lại ở việc nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân và người dân đã thu gom bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng vào bể chứa đặt nơi sản xuất, song chưa được các đơn vị chức năng tiếp nhận, vận chuyển đến cơ sở xử lý theo tiêu chuẩn quy định trong lĩnh vực môi trường.
Lộ trình xử lý
Trước thực trạng nêu trên, thành phố Đà Lạt đặt ra mục tiêu nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân và hiệu quả trong việc tổ chức quản lý, thu gom, vận chuyển, xử lý lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật có nguy cơ gây nguy hại đến môi trường, sức khỏe cộng đồng. Qua đó, phấn đấu đến năm 2020, đảm bảo việc thu gom, xử lý 100% lượng bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng phát sinh ra môi trường trên địa bàn thành phố. Để thực hiện mục tiêu trên, thành phố đã tiến hành khảo sát, xác định bước đầu các vị trí xây đặt bể chứa thu gom và sau khi thu gom cần tiến hành vận chuyển lượng bao gói từ bể chứa đến nơi tập trung trước khi xử lý. Do đó, cần khảo sát xây dựng 1 kho lưu chứa tại địa điểm thích hợp.
Mặc khác, trên thực tế hiện nay toàn thành phố mới có 48 bể chứa bao gói thuốc bảo vệ thực vật nên để thực hiện được mục tiêu hầu hết các bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng được thu gom, cần phải tiến hành triển khai xây dựng 2.769 bể chứa trong tổng số nhu cầu mà các xã, phường đề nghị là 2.817 bể chứa. Đó là chưa kể nhiều khu vực sản xuất nông nghiệp tại Đà Lạt nằm xen kẽ trong đất lâm nghiệp cũng cần xác định để xây lắp bể chứa thu gom. Bên cạnh đó, thành phố cũng đặt ưu tiên thực hiện thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng phát sinh tại các khu vực sản xuất nông nghiệp gần nguồn nước và khu vực đã lắp đặt bể chứa. Đồng thời, đặt ra lộ trình thực hiện kế hoạch thu gom, vận chuyển, xử lý cụ thể.
Từ đấy, ngay trong năm 2017, thành phố sẽ xây 22 bể chứa tại Phường 11 để làm thí điểm, cùng với việc xây dựng kho chứa tại bãi rác Cam Ly. Sau đó đến năm 2018 sẽ xây 1.520 bể chứa và đến năm 2019 xây 1.227 bể chứa phủ rộng các vùng sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố.
Theo kế hoạch nêu trên, thành phố dự kiến tổng kinh phí thực hiện từ nay đến năm 2020 hơn 5,5 tỷ đồng từ nguồn ngân sách và các dự án, tài trợ của các tổ chức, doanh nghiệp. Ông Nguyễn Ngọc Phúc - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cho biết: Các địa phương có lượng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật lớn cần có kế hoạch thu gom bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng. Từ kế hoạch này có thể làm việc với các công ty sản xuất để các công ty tài trợ cho hoạt động này. Vì vậy, việc thành phố Đà Lạt sớm ban hành kế hoạch thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng trên địa bàn thành phố không chỉ thực hiện chỉ đạo của tỉnh mà còn thể hiện trách nhiệm đối với môi trường sống, nhất là ngăn chặn nguy cơ ảnh hưởng đến nguồn nước của thành phố. Theo như Chủ tịch Đoàn Văn Việt cho hay: Đại sứ Nhật còn quan tâm đến vấn đề này. Các địa phương cần xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật tại vườn, tại nơi sản xuất và không để lượng rác thải này đổ ra suối, ra hồ gây ảnh hưởng cho môi trường.
XUÂN TRUNG
