Trong nhiều năm trở lại đây, ngành du lịch đã trở thành ngành mũi nhọn của nhiều tỉnh, thành. Và hơn ai hết, các đơn vị du lịch hiểu rằng không thể nào hữu xạ tự nhiên hương, mà cần thông qua kênh báo chí để giới thiệu sản phẩm du lịch của mình đến những khách hàng của mình.
Trong nhiều năm trở lại đây, ngành du lịch đã trở thành ngành mũi nhọn của nhiều tỉnh, thành. Và hơn ai hết, các đơn vị du lịch hiểu rằng không thể nào hữu xạ tự nhiên hương, mà cần thông qua kênh báo chí để giới thiệu sản phẩm du lịch của mình đến những khách hàng của mình.
Ta có thể thấy ba vấn đề then chốt. Vấn đề thứ nhất là cách chọn lựa tour tuyến của khách. Hiện nay, trong thời đại bùng nổ thông tin, khi muốn đến một nơi nào đó hoặc chọn phòng nghỉ, thường thì mọi người hay vào trang google click chuột tìm kiếm, đại loại: Đi đâu, ăn, gì, ngủ ở đâu, mua sắm cái gì… Trong hỗn độn của mọi thông tin, thông tin họ tìm thấy có thể là trang web của chính đơn vị du lịch, của các trang trung gian…Và thường thì họ tin tưởng qua các bài do chính các nhà báo viết về đơn vị hoặc điểm du lịch đã có trên mạng, thông tin về những sự kiện mà đơn vị sắp tổ chức luôn được du khách chú ý để họ đến một tỉnh thành nào.
Trong mối quan hệ giữa báo chí và các đơn vị du lịch, có thể nói là việc tạo điều kiện cho các nhà báo tác nghiệp, cung cấp thông tin kịp thời của nhiều đơn vị du lịch rất tốt. Thí dụ như năm 2015, Khánh Hòa tổ chức Festival biển, ngoài chương trình tổng thể, còn có những chương trình xã hội hóa do các đơn vị du lịch tổ chức. Các đơn vị đã kịp thời lên kế hoạch cung cấp cho báo chí thông tin chương trình của mình để qua kênh truyền thông này quảng bá sâu rộng, cũng là cách để mọi người đều biết. Đà Nẵng với cuộc thi bắn pháo hoa, Đà Lạt với Festival hoa hay Festival Huế… đã được báo chí thông tin kịp thời bởi tính truyền thông chuyên nghiệp của nhà tổ chức.
Vấn đề thứ hai là trách nhiệm của các nhà báo chuyên viết về du lịch. Ngoài các tờ báo chuyên về du lịch, một số tờ báo có chuyên trang du lịch, cho thấy lực lượng nhà báo viết về du lịch đa dạng và năng động. Các phóng viên chuyên trách về du lịch đòi hỏi phải có kiến thức sâu về chuyên ngành mình phụ trách, và không ít thì nhiều, chính góc nhìn của các nhà báo đã cộng hưởng đến xã hội, đến người tiêu dùng. Có thể khẳng định chính dưới góc nhìn báo chí, du lịch trong nước đã được mọi người biết đến nhiều hơn và rõ ràng qua kênh báo chí, các điểm đến, các khách sạn, các sự kiện du lịch được thông tin rộng rãi và hiệu quả. Các nhà báo đã truyền cái hồn sự kiện khi chính mình đến vùng đất đó, truyền tải cảm xúc đến người đọc, lay động họ thật sự cho sự chọn lựa điểm đến.
Tuy nhiên, báo chí cũng có mặt trái khi nhà báo chưa đủ tay nghề, non tay, lười nhác khiến cho việc tuyên truyền bị tác dụng ngược. Đó là các bài viết thường theo các báo cáo của đơn vị, đưa quá nhiều số liệu, số liệu thiếu thực tế, thậm chí có tình trạng sao chép tư liệu cũ, hình ảnh minh họa không phù hợp hoặc quá cũ. Nhiều bài báo giống như một bảng tổng kết hoặc thống kê, tệ hơn là chính người viết bài không hề tham gia sự kiện hoặc điểm đến mà họ viết bài. Tình trạng này cần phải chấn chỉnh.
Vấn đề thứ ba là sự hợp tác của các đơn vị du lịch và báo chí. Như đã nói ở trên, báo chí là kênh thông tin hữu hiệu để các đơn vị giới thiệu sản phẩm du lịch đến với công chúng. Một bài báo hay, một phóng sự ảnh truyền cảm tác động nhiều so với các trang quảng cáo. Sự hợp tác và tạo điều kiện cho báo chí tác nghiệp đối với một số đơn vị du lịch được đặt lên hàng đầu. Vì thế, các đơn vị luôn tuyển chọn vị trí truyền thông, tiếp xúc với báo chí có trình độ giao tiếp tốt, kịp thời cung cấp thông tin cho báo chí. Tuy nhiên, không phải đơn vị du lịch nào cũng sẵn sàng hợp tác với báo chí, thậm chí họ coi báo chí là chướng ngại vật, hay quấy nhiễu. Một nguyên nhân khác là các đơn vị lại chủ yếu tuyên truyền dưới hình thức quảng cáo hoặc không có bộ phận chuyên trách báo chí… Nhiều trường hợp, đơn vị du lịch tổ chức sự kiện, có mời báo chí nhưng lại không cung cấp thông tin, không có thông cáo báo chí và cũng không có cả bộ phận chuyên trách, chưa nói đến chuyện nơi đó lại không có cả đường truyền internet… Vô hình chung những cuộc gặp gỡ như thế phản tác dụng và không hiệu quả. Bởi với xu hướng hiện nay, mỗi sự kiện vừa diễn ra nhà báo đã có thể cung cấp tin và hình ảnh về tòa soạn ngay cả khi sự kiện ấy chưa kết thúc.
Như vậy, vai trò báo chí trong quảng bá du lịch ở Khánh Hòa thực sự là một vai trò quan trọng. Chính vì thế mà hàng năm, tỉnh Khánh Hòa đã chi một khoản ngân sách hỗ trợ nhuận bút cho các bài viết về du lịch Khánh Hòa. Điều đó đã động viên các nhà báo chuyên viết về du lịch phần nào.
Viết báo là một nghề, nhà báo còn có trách nhiệm cung cấp thông tin chính xác kịp thời đến độc giả. Mọi người vẫn cho rằng làm báo du lịch là một công việc nhàn nhã: được ăn được nói, được gói mang về… nhưng trên thực tế lại không như tưởng tượng. Bạn phải đi và đôi khi đi trong điều kiện khó khăn nhất mới đến nơi mà chưa ai đến để biết con đường ấy gian nan thế nào. Bạn phải chạm vào mới biết được ở trên mỏm đá ấy có gì mà cheo leo. Và điều cốt lõi vẫn là: bạn phải yêu nghề và thực sự yêu nghề. Chính vì thế, sự cần thiết trong gắn kết giữa báo chí và phát triển du lịch là điều cần thiết và không thể tách rời.
KHUÊ VIỆT TRƯỜNG
