Phòng chống bệnh truyền nhiễm dựa vào cộng đồng

08:12, 15/12/2014

Dự án phòng chống bệnh truyền nhiễm khu vực tiểu vùng sông Mekông (giai đoạn 2) đã đưa ra phương pháp can thiệp hiệu quả đó là truyền thông thay đổi hành vi phòng chống bệnh truyền nhiễm dựa vào cộng đồng.

Dự án phòng chống bệnh truyền nhiễm khu vực tiểu vùng sông Mekông (giai đoạn 2) đã đưa ra phương pháp can thiệp hiệu quả đó là truyền thông thay đổi hành vi phòng chống bệnh truyền nhiễm dựa vào cộng đồng.
 
Tuyên truyền giúp người dân hiểu lợi ích của việc tiêm vắc xin sởi - rubella cho trẻ em
Tuyên truyền giúp người dân hiểu lợi ích của việc tiêm vắc xin sởi - rubella cho trẻ em
 
Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Lâm Đồng - BS Nguyễn Hữu Phúc cho biết: Trong 3 năm qua, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm ở Lâm Đồng diễn biến tương đối ổn định. Các bệnh trong chương trình tiêm chủng mở rộng như bạch hầu, ho gà, uốn ván sơ sinh… không có ca mắc hoặc ghi nhận số mắc rất thấp. Từ năm 2012 đến nay, tại Lâm Đồng, chưa ghi nhận có trường hợp mắc bệnh tả, các bệnh lây qua đường tiêu hóa khác như thương hàn, lỵ amíp tăng không đáng kể. Cụ thể, bệnh thương hàn ghi nhận có 22 ca (năm 2012) đã giảm còn 3 ca (năm 2013) và 4 ca (năm 2014); bệnh lỵ amíp dao động từ 321 - 519 ca/năm; bệnh lỵ trực trùng có số ca mắc từ 1.496 - 2.090 ca/năm; bệnh tiêu chảy có từ 6.791 - 10.357 ca/năm; bệnh tay chân miệng có từ 1.484 - 2.903 ca/năm. Số người mắc bệnh tay chân miệng vẫn còn ở mức cao, địa bàn có nhiều ca bệnh tay chân miệng là Đà Lạt, Đơn Dương, Di Linh, Bảo Lộc, Lâm Hà. Bệnh lỵ trực trùng và bệnh tiêu chảy hàng năm đều có số ca mắc cao so với các bệnh đường tiêu hóa khác. 
 
Tăng cường phòng chống bệnh dịch hạch
 
Ngày 9/12, TS Trần Mạnh Hạ - Phó Giám đốc Sở Y tế đã chỉ đạo các đơn vị y tế tăng cường công tác phòng chống bệnh dịch hạch. Tăng cường giám sát dịch hạch trên động vật hoang dã, tập trung giám sát vật chủ trung gian truyền bệnh (chuột, bọ chét) tại các vùng giám sát trọng điểm, các ổ dịch cũ và vùng có nguy cơ cao. Tuyên truyền giáo dục cho cộng đồng thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, khống chế phá hủy nơi sinh sản của chuột, bọ chét. 
 
Dịch hạch là bệnh truyền nhiễm cực kỳ nguy hiểm thuộc nhóm A do trực khuẩn Yersinia pestis gây nên, bệnh tiến triển cấp tính, lây lan mạnh với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh lây truyền sang người qua trung gian bọ chét mang mầm bệnh hoặc tiếp xúc trực tiếp qua da với động vật mang nguồn bệnh hoặc thông qua nước bọt của người bệnh khi ho. Mặc dù tại Việt Nam 12 năm trở lại đây không ghi nhận trường hợp mắc dịch hạch nhưng nguy cơ lây lan bệnh dịch hạch từ nước ngoài vào nước ta là rất lớn.
 
Theo thông báo của WHO, trong 3 tháng qua, tại Madagascar đã ghi nhận 119 trường hợp mắc bệnh dịch hạch (2% là dịch hạch thể phổi), trong đó có 40 trường hợp tử vong. Trước đó, Mỹ thông báo 4 trường hợp mắc bệnh dịch hạch tại bang Colorado và Trung Quốc cũng đã ghi nhận 1 trường hợp tử vong do bệnh dịch hạch thể phổi ở tỉnh Cam Túc.                                                             DH

Một số bệnh đường hô hấp có xu hướng tăng như bệnh thủy đậu, bệnh sởi. Bệnh thủy đậu có số mắc từ 378 - 965 ca/năm; bệnh sởi từ 3 ca (năm 2012) đến năm 2013 không có ca mắc thì năm 2014 phát hiện và điều trị 29 ca; bệnh rubella ghi nhận rải rác từ 1-5 ca/năm; bệnh quai bị có từ 185-449 ca/năm. Các bệnh viêm màng não và cúm A/H5N1 trên người chưa ghi nhận có trường hợp mắc, riêng bệnh cúm thông thường hàng năm đều có số lượng mắc rất lớn: 7.934 - 10.983 ca/năm. Ba năm qua, trên địa bàn tỉnh chưa có trường hợp tử vong do mắc các bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp và đường tiêu hóa. 

Các bệnh lây truyền qua véc tơ như viêm não virus, sốt xuất huyết ghi nhận không có trường hợp tử vong. Qua 3 năm không phát hiện có ca bệnh viêm não virus; bệnh sốt xuất huyết có từ 49 - 163 ca/năm, riêng năm 2014 số ca mắc sốt xuất huyết giảm chỉ bằng 1/3 so với năm 2013, số ca mắc tập trung cao ở huyện Đạ Huoai. Ngành Y tế Lâm Đồng không phát hiện có trường hợp mắc các bệnh lây từ động vật sang người như dịch hạch, than, xoắn khuẩn vàng da trong giai đoạn năm 2012 -2014. Bệnh dại ghi nhận 2 ca năm 2013 và 1 ca năm 2014 tại huyện Lạc Dương và Đam Rông, cả 3 ca mắc bệnh dại đều tử vong. Năm 2014 ghi nhận 1 ca mắc bệnh liên cầu lợn ở huyện Cát Tiên.  Bệnh dịch hạch trên 15 năm ở Lâm Đồng chưa ghi nhận có ca bệnh, tại các ổ dịch cũ hàng tháng, hàng quý đều có triển khai các hoạt động giám sát chuột, bọ chét (vật chủ gây bệnh).
 
Với đặc điểm lây lan cực kỳ nguy hiểm của bệnh truyền nhiễm, vì vậy, việc phòng dịch dựa vào cộng đồng thông qua truyền thông nâng cao nhận thức chuyển đổi hành vi trong nhân dân. TS Nguyễn Văn Luyện - Giám đốc Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe Lâm Đồng (TT-GDSK) cho biết: Năm 2014, đơn vị đã phối hợp tổ chức TT-GDSK đại chúng qua chuyên mục sức khỏe cho mọi người, giao lưu bác sĩ của bạn, tư vấn sức khỏe qua điện thoại, tuyên truyền trên loa tại các bệnh viện, trạm y tế. Tổ chức hội thi tìm hiểu về bệnh cúm A (H5N1, H7N9) cho học sinh các trường THCS tại Đà Lạt, TT-GDSK trực tiếp cho hơn 4 triệu lượt người, mở 4 lớp tập huấn kỹ năng TT-GDSK cho 389 y tế thôn bản. Đặc biệt, xây dựng mô hình điểm về truyền thông phòng chống bệnh tay chân miệng tại thị trấn Đinh Văn (Lâm Hà). Mục tiêu đưa ra mô hình can thiệp TT-GDSK vào cộng đồng nhằm thay đổi hành vi về phòng chống bệnh tay chân miệng, cụ thể: Có ít nhất 90% hộ gia đình ở Đinh Văn có kiến thức đúng về bệnh tay chân miệng, 80% hộ gia đình thực hành đúng các biện pháp phòng chống bệnh tay chân miệng. Theo ghi nhận, Lâm Hà thuộc địa phương có tỉ lệ mắc bệnh tay chân miệng cao, trong đó số xã có nhiều bệnh nhân mắc bệnh là Đinh Văn, Tân Văn, Tân Hà, Đạ Đờn. Tại mô hình điểm, Trung tâm TT-GDSK tỉnh đã tổ chức 88 buổi thảo luận nhóm, 1.738 buổi thăm hộ gia đình, tư vấn sức khỏe cho 14.537 lượt người, 93 buổi nói chuyện sức khỏe, 8 buổi làm mẫu, tăng cường truyền thông trên loa, đài… Từ mô hình điểm này, Trung tâm TT-GDSK tỉnh sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình truyền thông thay đổi hành vi phòng chống bệnh truyền nhiễm tại cộng đồng.
 
AN NHIÊN