Kinh nghiệm từ công tác bình xét danh hiệu "Gia đình văn hóa" ở khu phố Nguyễn Du

Những năm gần đây, việc hình thức hóa, chạy theo số lượng, "lạm phát" danh hiệu đang làm ảnh hưởng đến chất lượng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa". Không ngừng chống lại "bệnh thành tích", xây dựng phong trào đi vào thực chất, Tổ dân phố Nguyễn Du (phường 9, Đà Lạt) đã có cách làm hay, sáng tạo trong việc bình xét gia đình văn hóa (GĐVH) để danh hiệu đạt được thực sự xứng đáng.

Những năm gần đây, việc hình thức hóa, chạy theo số lượng, “lạm phát” danh hiệu đang làm ảnh hưởng đến chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Không ngừng chống lại “bệnh thành tích”, xây dựng phong trào đi vào thực chất, Tổ dân phố Nguyễn Du (phường 9, Đà Lạt) đã có cách làm hay, sáng tạo trong việc bình xét gia đình văn hóa (GĐVH) để danh hiệu đạt được thực sự xứng đáng.

Tổ dân phố Nguyễn Du, điểm sáng trong phong trào xanh - sạch - đẹp, trồng cây phân tán

Đến thăm Tổ dân phố Nguyễn Du, trên từng ngả đường, trong từng ngôi nhà, chúng tôi thấy rõ thành quả sau 12 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở đây. Những con hẻm dọc ngang được bê tông hóa sạch đẹp, nhà cửa khang trang, khuôn viên từng hộ gia đình được chăm chút, những con đường rợp bóng cây và hoa. Gia đình bà Đàm ở đường Phó Đức Chính nhiều năm liền là GĐVH tiêu biểu của tổ dân phố với 3 thế hệ cùng chung sống hòa thuận. Để hài hòa trong mối quan hệ mẹ chồng - con dâu, bà luôn lấy sự đoàn kết, thương yêu, chia sẻ, tôn trọng làm đầu. Với bà Đàm, xây dựng GĐVH không phải vì danh hiệu, vì tờ giấy khen, mà xây dựng GĐVH là để gìn giữ nền nếp gia phong, để duy trì cuộc sống ấm no, hạnh phúc, làm nền tảng cho các con, dưỡng dục các cháu.

Ông Phạm Hùng Tiến - Trưởng Ban vận động cho biết: Quy trình bình xét GĐVH chặt chẽ, công khai, dân chủ đã thúc đẩy phong trào thi đua giữa các gia đình, các cá nhân trong tổ, trong nhóm. Hàng năm, Ban vận động sẽ xây dựng quy chế, phân công nhiệm vụ cụ thể cho 15 thành viên. Cả tổ dân phố có 188 hộ gia đình được chia làm 4 nhóm (40 - 45 hộ/nhóm) theo từng xóm, từng cụm dân cư. Mỗi nhóm do 3 - 4 thành viên trong Ban vận động phụ trách quản lý. Ngay từ đầu năm, các nhóm tổ chức họp dân, triển khai cho từng hộ gia đình đăng ký xây dựng GĐVH dựa vào các nội dung của 5 tiêu chí do Bộ VH-TT-DL ban hành. Nhóm trưởng có trách nhiệm rà soát, chốt danh sách các hộ gia đình đăng ký. Sau đó, trong suốt một năm, các nhóm sẽ theo dõi các hoạt động, nhóm trưởng sẽ đi sâu đi sát nắm bắt tình hình tham gia các hoạt động của từng hộ gia đình, gia đình nào tích cực thực hiện, gia đình nào không tham gia, để làm cơ sở bình xét một cách đầy đủ, chặt chẽ, công bằng.

Gần cuối năm, Ban vận động sẽ họp, hướng dẫn các chỉ tiêu bình xét GĐVH cho các nhóm trưởng. Các nhóm trưởng sẽ phát bản tiêu chí thi đua cho từng hộ gia đình tự chấm điểm theo thang điểm chuẩn. Các nhóm trưởng sẽ thu lại, sau đó mời tổ Đảng, đảng viên trong nhóm ngồi lại với nhau, thông qua điểm chuẩn của từng gia đình trong nhóm, nhận xét xem điểm tự chấm có đúng với thực tế không (có thực hiện Luật An toàn giao thông không, có vi phạm chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình, vi phạm trật tự xây dựng, có vi phạm 17 điều trừ điểm không...). Sau đó, từng nhóm sẽ tổ chức họp, từng hộ dân sẽ tự báo cáo điểm tự chấm. Mỗi lần tổ chức bình xét GĐVH là mỗi lần các gia đình được nghe hàng xóm góp ý cho mình với những lời lẽ chân thành.

Để tránh tình trạng hàng xóm láng giềng “nể” nhau, sau khi 4 nhóm bình xét, Ban vận động tổ dân phố sẽ họp các thành viên để rà soát lại một lần nữa xem đã chính xác từng hộ gia đình chưa, có hộ nào cần nâng điểm, có hộ nào cần hạ điểm, sau đó thông qua chi bộ đảng xem xét lần cuối, rồi lập danh sách các hộ đạt GĐVH báo cáo lên phường, để phường cấp giấy công nhận GĐVH.

Có thể nói “Cán bộ nào, phong trào ấy”, ở tổ dân phố Nguyễn Du cán bộ có trách nhiệm, người dân nhiệt tình hưởng ứng. Với cách làm nghiêm túc, theo đúng quy trình chặt chẽ, đi sâu đi sát thực tế, hợp lòng dân, tỷ lệ GĐVH của Tổ dân phố Nguyễn Du vẫn luôn đạt trên 95%. Cụ thể, trong 3 năm (2012 - 2014), có 171 hộ đạt GĐVH 3 năm liền (2012 - 2014), trong đó 18 hộ GĐVH tiêu biểu. Riêng năm 2014, Tổ dân phố Nguyễn Du có 187/188 hộ đăng ký xây dựng GĐVH. Cuối năm, 185 hộ đã tham gia bình xét (2 hộ đăng ký đã chuyển đi), 184 hộ đã đạt danh hiệu GĐVH, 1 hộ không đạt vì lý do vi phạm luật an toàn giao thông, có 29 hộ gia đình đạt danh hiệu GĐVH tiêu biểu.

Hàng năm, cứ đến Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân (18/11) cũng là dịp Tổ dân phố Nguyễn Du tổ chức đánh giá tổng kết phong trào, biểu dương các GĐVH tiêu biểu, trao giấy công nhận GĐVH. Đây cũng là dịp các gia đình giao lưu, cùng nhìn lại quá trình phấn đấu trong năm. Nhờ vậy, danh hiệu GĐVH mới có sức lan tỏa và được nhân dân trong tổ đón nhận như một vinh dự lớn. Công tác bình xét theo đúng quy trình, đi vào thực chất đã thúc đẩy phong trào có chất lượng, thi đua sôi nổi trong cụm dân cư, không ai dám đi ngược lại những quy ước của cộng đồng.

THÁI AN