"Không biết gởi đơn kiến nghị đi đâu nữa?"

03:12, 03/12/2013

Đó là câu hỏi mà bà Trần Thị Hằng (nhà số 695/27, đường Trần Phú, tổ 5, phường B'Lao, thành phố Bảo Lộc) nêu trong đơn đề nghị gởi Toà soạn Báo Lâm Đồng mới đây. 

Đó là câu hỏi mà bà Trần Thị Hằng (nhà số 695/27, đường Trần Phú, tổ 5, phường B’Lao, thành phố Bảo Lộc) nêu trong đơn đề nghị gởi Toà soạn Báo Lâm Đồng mới đây. 
 
Theo đơn của bà Trần Thị Hằng: “Trong nhiều lần gởi đơn đề nghị các cấp, ngành ở thành phố Bảo Lộc xin nhận con nuôi và xác lập thừa kế tài sản, tôi đã nhận được nhiều văn bản trả lời, nhưng tại văn bản sau cùng là “Phiếu hướng dẫn” do Phó Chủ tịch UBND thành phố Bảo Lộc, ông Phùng Ngọc Hạp ký ngày 24/5/2013, ghi rõ: “Việc bà Hằng yêu cầu nhận là con nuôi thì thuộc thẩm quyền của Toà án Nhân dân (TAND) tỉnh Lâm Đồng. Đề nghị bà Hằng gởi đơn yêu cầu đến TAND tỉnh để được giải quyết theo quy định của pháp luật”. Làm theo “Phiếu hướng dẫn” này, tôi tiếp tục gởi đơn đến TAND tỉnh. Ngày 22/10/2013, TAND tỉnh giải quyết “trả lại đơn” và ghi rõ thêm: “Yêu cầu của chị không thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND tỉnh Lâm Đồng…”. Vậy, tôi không biết phải tiếp tục gởi đơn kiến nghị đi đâu nữa?”. 
 
Trong 3 điều kiện qui định tại khoản 1, điều 50 Luật Nuôi con nuôi, điều kiện ở mục b ghi rõ: “Đến thời điểm Luật này có hiệu lực, quan hệ cha, mẹ và con vẫn đang tồn tại và cả hai bên còn sống”. Như vậy, mặc dù bà Phạm Thị Như Hiền đã chết đột ngột từ 1998; nhưng trước khi chết, đã có giấy tờ chứng minh sự thoả thuận nhận làm con nuôi. Đây là căn cứ để UBND phường B’Lao xem xét, giải quyết đơn kiến nghị của bà Trần Thị Hằng.
Sự tình vụ việc của bà Trần Thị Hằng đã nêu khá rõ trong bài viết “Chuyện căn nhà 695/27 Trần Phú (phường B’Lao)” đăng trên trang 7 Báo Lâm Đồng, số ra ngày 23/9/2013. Bài báo đã nêu, vào ngày 27/8/2012, UBND thành phố Bảo Lộc đã ra Quyết định số 2581/ QĐ-UBND về việc thu hồi căn nhà số 695/27 (gồm 146 m2 đất ở và nhà ở theo hiện trạng gắn liền với đất) thuộc thửa 586, tờ bản đồ địa chính số 3; đồng thời, tạm giao cho UBND phường B’Lao quản lý. UBND phường B’Lao đã nhiều lần yêu cầu bà Hằng giao căn nhà này cho phường để “làm hội trường sinh hoạt cho tổ dân phố 5”. “Thời hạn chậm nhất là ngày 30/10/2012” (theo Thông báo số 35/TB-UBND ngày 24/9/2012 của UBND phường B’Lao). Tuy nhiên, công việc chưa được tiến hành, vì bà Hằng đã nhiều lần làm đơn kiến nghị và thỉnh cầu để các cấp, các ngành xem xét trở lại.
 
Bà Trần Thị Hằng (sinh 1989) được bà Phạm Thị Như Hiền (chủ căn nhà 695/27 và chỉ là người duy nhất trong gia đình) nhận làm con nuôi từ 16/6/1998. Tuy nhiên, do bị bệnh tim, ngày 28/8/1998, bà Hiền đã bị chết đột ngột, chưa kịp làm thủ tục con nuôi và cũng không kịp làm di chúc, thừa kế tài sản. Từ đó đến nay, bà Hằng vẫn tiếp tục ở, trông coi căn nhà và lo thờ phụng bà Hiền (theo như nguyện vọng bà Hiền lúc còn sống). Ngày 24/5/2013, UBND thành phố Bảo Lộc trả lời đơn kiến nghị của bà Hằng bằng Phiếu hướng dẫn số 805/PHD-UBND. Nội dung ghi rõ: “Căn cứ điều 18 Luật Khiếu nại năm 2011 quy định về thẩm quyền của chủ tịch UBND cấp huyện, UBND thành phố Bảo Lộc nhận thấy: Việc bà Hằng yêu cầu công nhận là con nuôi không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND thành phố Bảo Lộc. Căn cứ khoản 7, điều 28 Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2004 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2011 quy định các yêu cầu khác về hôn nhân và gia đình; căn cứ điểm b, khoản 1, điều 34 Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2004 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2011 quy định về thẩm quyền của TAND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, việc bà Hằng yêu cầu công nhận là con nuôi thì thuộc thẩm quyền của TAND tỉnh Lâm Đồng”.
 
Theo hướng dẫn của UBND thành phố Bảo Lộc, bà Hằng tiếp tục gởi “Đơn đề nghị xin công nhận con nuôi và xác lập thừa kế” đến TAND tỉnh Lâm Đồng. Ngày 22/10/2013, TAND tỉnh đã có Văn bản số 667/TA-DS trả lời đơn của bà Hằng rằng: “Đối với việc chị yêu cầu TAND tỉnh Lâm Đồng công nhận con nuôi giữa bà Phạm Thị Như Hiền và chị, theo quy định tại điều 34 Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2004 sửa đổi, bổ sung năm 2011, thì yêu cầu của chị không thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND tỉnh Lâm Đồng”. 
 
Cũng đều căn cứ vào điều 34 Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2004 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2011, nhưng UBND thành phố Bảo Lộc và TAND tỉnh trả lời một cách trái ngược nhau. “Thuộc thẩm quyền” hay “không thuộc thẩm quyền” của TAND tỉnh, cứ “lòng vòng” như thế thì bà Hằng làm sao mà biết “đường” lựa chọn để gởi đơn kiến nghị! Tuy nhiên, tại mục 4, điều 23, chương 2 Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi: “Việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế giữa công dân Việt Nam với nhau mà chưa đăng ký trước ngày 1/1/2011, nếu đáp ứng các điều theo quy định tại khoản 1, điều 50 của Luật Nuôi con nuôi, thì được đăng ký từ ngày 1/1/2011 đến hết ngày 31/12/2015 tại UBND cấp xã, nơi thường trú của cha mẹ nuôi và con nuôi”. 
 
Như vậy, thẩm quyền giải quyết đơn của bà Trần Thị Hằng thuộc về UBND phường B’Lao. Nếu đủ điều kiện công nhận là con nuôi, thì việc xác lập thừa kế đương nhiên được thực hiện theo quy định tại điều 678 Bộ Luật Dân sự năm 2005: “Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau”.       
 
XUÂN LONG