Mỹ muốn gì khi thâu tóm TikTok?

Mỹ đã bày tỏ quan ngại sâu sắc khi dữ liệu cá nhân của khoảng 100 triệu người Mỹ dùng TikTok đã được âm thầm chuyển đến Chính phủ Trung Quốc. Với lo ngại trên, vào ngày 14/8 Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký lệnh ra thời hạn cho ByteDance (công ty mẹ của TikTok) trong vòng 90 ngày hoặc là bán TikTok, hoặc là đóng cửa tại Mỹ. Nếu thỏa thuận này thành công, có thể coi là một bước ngoặt của cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung.

 

Bất ngờ đêm 20/9 (theo giờ Việt Nam), Bộ Thương mại Mỹ tăng thời hạn thêm một tuần trước khi buộc Google và Apple xóa TikTok khỏi kho ứng dụng, “deadline” với hạn chót là 27/9 tới đây. Động thái chứng tỏ thương vụ này đang rơi vào thế giằng co kịch liệt để đi tới kết quả cuối cùng. 

 

Oracle đã đánh bại Microsoft vào tuần trước khi lời đề nghị mua lại TikTok của ông lớn này đã bị ByteDance từ chối

 

Mỹ “bắt nạt” Trung Quốc? 

 

Người dùng ở Mỹ sẽ không thể tải xuống ứng dụng TikTok và WeChat bắt đầu từ ngày 20/9, trừ phi ông Trump đồng ý thương thảo vào phút chót. Và rõ ràng, thông báo này đã thực hiện được 1/2 khi WeChat đã bị cấm tại Mỹ. 

 

Liên quan tới sự việc trên, ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng: “Tôi nghĩ đó sẽ là một thỏa thuận tuyệt vời”. Cách đây không lâu, các cơ sở quân đội, cơ quan hành chính của Mỹ và có liên quan đến Mỹ đều đã được lệnh cấm sử dụng TikTok vì an ninh quốc gia. Phản ứng đầu tiên của phía Trung Quốc là trên tờ báo Nhân Dân nhật báo họ cho rằng kế hoạch này không hề công bằng, nhưng dù sao vẫn tránh được trường hợp xấu nhất là TikTok bị đóng cửa vĩnh viễn hoặc bị bán hoàn toàn cho một công ty Mỹ.

 

App chia sẻ video ngắn TikTok được người dùng yêu thích trên toàn thế giới. Hiện TikTok có khoảng 110 triệu người dùng ở Mỹ. Tuy nhiên, ứng dụng này lại không hề có mặt tại Trung Quốc. ByteDance chỉ triển khai một phiên bản tương tự có tên Douyin ở thị trường nội địa. Theo lời ông Trump, TikTok có trụ sở tại Mỹ sẽ không liên quan gì đến Trung Quốc. Công ty mới có tên là TikTok Global và sẽ có trụ sở chính tại Mỹ, có thể là ở Texas. Trên cơ sở đó, ByteDance sẽ giữ mã nguồn của TikTok theo thỏa thuận, còn Oracle sẽ kiểm tra nó. Cụ thể, Oracle Corp sẽ nắm 12,5% cổ phần của TikTok Global và lưu trữ tất cả dữ liệu người dùng Mỹ trên đám mây của họ để tuân thủ các yêu cầu an ninh quốc gia của Mỹ. Walmart cho biết họ sẽ nắm 7,5% cổ phần của TikTok Global. Hãng tin Bloomberg cho rằng hai công ty sẽ trả tổng cộng 12 tỷ đô la cho cổ phần của họ khi mua TikTok nếu đồng ý với mức giá mà ByteDance đưa ra là 60 tỷ đô la. 

 

Vài tháng trước đây, ông Kevin Mayer, cựu Giám đốc Disney đã được ByteDance mời về làm CEO cho TikTok để “vuốt đuôi” Mỹ. Nhưng giới quan chức Mỹ lại đánh giá Kevin Mayer chỉ là bù nhìn. Hãng tin Reuters đưa tin rằng TikTok Global sẽ có đa số giám đốc người Mỹ, bao gồm giám đốc điều hành và chuyên gia bảo mật trong hội đồng quản trị. Walmart cũng cho biết, Giám đốc điều hành Doug McMillon của họ sẽ là một trong năm thành viên hội đồng quản trị của TikTok Global. 

 

Theo nguồn tin AP, ông Trump tuyên bố công ty mới sẽ tuyển dụng ít nhất 25.000 nhân viên, tạo công ăn việc làm cho người dân Mỹ. Rõ ràng khi Chính phủ Mỹ cấm TikTok, các tập đoàn nước này sẽ được hưởng lợi nhiều nhất vì giảm thiểu đáng kể sự cạnh tranh. Sau lệnh cấm của ông Trump, những người nổi tiếng trên TikTok đã kêu gọi fans theo dõi họ trên các nền tảng khác, như Instagram và Youtube. 

 

Lệnh cấm của ông Trump có xu hướng một chiều, tức hạn chế hoạt động kinh doanh của các công ty công nghệ Trung Quốc tại Mỹ nhưng không hề cấm các công ty của Mỹ kinh doanh trên WeChat bên ngoài nước Mỹ. Điều này khiến các công ty Mỹ như Walmart và Starbucks sử dụng WeChat thu hút người tiêu dùng ở Trung Quốc đều phấn khởi.

 

Ông Trump đang xem xét cấm TikTok, như một cách để trừng phạt Trung Quốc vì COVID-19

 

Không chỉ TikTok

 

Sau lệnh cấm của ông Trump, người dùng tại Mỹ ồ ạt tải TikTok và WeChat, trước khi việc cập nhật và tải về hai ứng dụng này bị cấm nếu Oracle, Walmart và TikTok không đạt được thỏa thuận. Nhiều người cho rằng ông Trump đang gây tổn hại nghiêm trọng đến một hệ sinh thái trực tuyến. 

 

Cách đây không lâu, Chính phủ Mỹ đã tiến hành một chiến dịch dài hơi chống lại Huawei của Trung Quốc, công ty sản xuất điện thoại thông minh và là nhà sản xuất thiết bị hàng đầu cho mạng không dây 5G. Ngày 15/9 vừa qua, lệnh cấm vận bổ sung của Chính phủ Mỹ đã yêu cầu các doanh nghiệp quốc tế kinh doanh chíp bán dẫn không được bán hàng cho hãng này khi chưa được Bộ Thương mại Mỹ cho phép. 

 

Từ đó cho thấy ông Trump muốn chặn đứng việc Huawei thu thập một lượng lớn dữ liệu về Mỹ để chiếm lợi thế trên lĩnh vực quân sự. Ông đã thúc đẩy các đồng minh lựa chọn những nhà cung cấp thiết bị 5G khác, đồng thời cắt quyền truy cập của Huawei vào công nghệ của Mỹ, bao gồm cả các chip máy tính quan trọng. Khi nguồn cung chip bán dẫn không còn, Trung Quốc đương nhiên sẽ rớt đài trong cuộc đua tranh ngôi vị bá chủ thế giới về lĩnh vực công nghệ. Và có thể sắp tới đây, sự xuất hiện của một trật tự thế giới mới định hình lại cách thức kinh doanh của các công ty toàn cầu là chuyện không thể tránh khỏi.

 

Nhiều người cho rằng với việc cấm TikTok và WeChat tại Mỹ, ông Trump đang gây tổn hại nghiêm trọng đến một hệ sinh thái trực tuyến

 

TRÂM ANH