
QH Nê-pan đã không thể thông qua bản dự thảo Hiến pháp mới theo đúng hạn chót do phe đối lập tiếp tục chống đối quyết liệt. Động thái này phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trên chính trường Nê-pan, cho thấy cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài lâu nay khó được tháo gỡ trong tương lai gần.
QH Nê-pan đã không thể thông qua bản dự thảo Hiến pháp mới theo đúng hạn chót do phe đối lập tiếp tục chống đối quyết liệt. Động thái này phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trên chính trường Nê-pan, cho thấy cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài lâu nay khó được tháo gỡ trong tương lai gần.
 |
Cảnh sát Nê-pan ngăn biểu tình biến thành bạo động. |
Chủ tịch QH Nê-pan X.Nem-bang hôm 22-1 vừa qua đã buộc phải hoãn phiên họp QH do các nghị sĩ đối lập xông vào nghị trường, hô các khẩu ngữ chống đối và gây rối trong gần ba giờ. Đây không phải lần đầu phe đối lập cản trở việc QH thảo luận thông qua bản Hiến pháp mới do đảng CS Nê-pan Mácxít Lê-nin-nít thống nhất (CPNUML) trong liên minh cầm quyền đề xuất. Hai phiên họp diễn ra trước đó đã gián đoạn sau các hành động gây rối của phe đối lập, lực lượng yêu sách đòi thảo luận về văn bản này cho đến khi đạt được đồng thuận bất chấp thời hạn chót đã qua. Cùng lúc, liên minh 30 đảng đối lập phát động biểu tình chống chính phủ, buộc nhiều trường học, cửa hàng và trung tâm vận tải phải đóng cửa. Liên minh cầm quyền và phe đối lập tại Nê-pan hiện đều bảo lưu quan điểm và chưa có kế hoạch gặp nhau để tháo ngòi xung đột. Chủ tịch CPN-UML G.Kha-nan tuyên bố sẽ tiếp tục đưa dự thảo Hiến pháp ra QH xem xét, trong khi đó đảng Mao-ít (UCPN) lớn thứ ba tại Nê-pan nói sẽ không "xuống thang" trong vấn đề này. Chính phủ Nê-pan triển khai hơn 1.000 binh sĩ chung quanh tòa nhà QH và tăng cường an ninh tại nhiều địa điểm trọng yếu, đồng thời tiến hành biện pháp cứng rắn nhằm ngăn biểu tình thành bạo lực. Chính trường Nê-pan vốn không yên ả càng trở nên chia rẽ sâu sắc.
Năm 2008, Nê-pan chính thức chuyển từ chính thể quân chủ lập hiến sang chính thể cộng hòa liên bang. Việc thông qua Hiến pháp mới là phần quan trọng của Thỏa thuận hòa bình toàn diện (CPA) giữa các phe phái, đánh dấu thời điểm kết thúc tiến trình hòa bình ở quốc gia Nam Á này. Tuy nhiên, Hội đồng lập hiến (tức QH) thứ nhất được bầu năm 2008 giải thể năm 2012 đã không thể ban hành một hiến pháp mới vì còn bất đồng về mô hình lãnh đạo và nền tảng thành lập thể chế liên bang. Tháng 11-2013, Nê-pan đã bầu Hội đồng lập hiến thứ hai. Trong suốt một năm hoạt động, các nhiệm vụ chính của QH vẫn không đạt thêm bước tiến triển nào. Tháng 1 năm ngoái, Tòa án Tối cao Nê-pan đã phán quyết, nhiệm kỳ của tổng thống và phó tổng thống sẽ tiếp tục cho tới khi Hội đồng lập hiến ban hành Hiến pháp mới. Như vậy, trong bảy năm gần đây, tại Nê-pan đã có năm chính phủ được thành lập nhưng chưa có chính phủ nào xây dựng được Hiến pháp mới.
Cuộc bầu cử tháng 11-2013 đã bầu ra QH mới gồm 601 ghế, đảng Đại hội Nê-pan (NC) đã dẫn đầu với 196 ghế và đảng CPN-UML đứng thứ hai với 175 ghế. Thủ tướng lâm thời của Nê-pan, Chủ tịch đảng NC X.Côi-ra-la tuyên bố ưu tiên ban hành Hiến pháp mới trong vòng một năm và sẽ nỗ lực đưa tất cả các đảng phái đi đến hòa giải để nhất trí về bản Hiến pháp mới. Tuy nhiên, quá trình thành lập chính phủ kéo dài ngót một năm do hai đảng đứng đầu liên minh cầm quyền tranh cãi về chia sẻ quyền lực.
Đầu tháng 12-2014, lãnh đạo các đảng phái chính trị chủ chốt tại Nê-pan bắt đầu thương lượng về thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình soạn thảo Hiến pháp mới. Mặc dù thảo luận nhiều lần, song các nghị sĩ Nê-pan vẫn chưa đạt được tiếng nói chung về bản dự thảo Hiến pháp mới, do bất đồng liên quan các vấn đề then chốt như chế độ liên bang, dạng thức chính phủ, hệ thống tư pháp và bầu cử. Một trong những mâu thuẫn căn bản, đó là phe đối lập đòi lập từ 10 đến 14 bang trong khi phe cầm quyền giới hạn chỉ bảy bang.
Theo giới quan sát, nếu các bên liên quan trên chính trường Nê-pan không nhượng bộ hoặc thỏa hiệp thì tiến trình xây dựng Hiến pháp mới tiếp tục rơi vào bế tắc, khiến cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài, cản trở công cuộc phát triển kinh tế cũng như ảnh hưởng việc hoàn tất tiến trình hòa bình của đất nước.
Theo Nhân dân điện tử