Hiến pháp năm 1992 có 12 chương, 147 điều. Dự thảo sửa đổi Hiến pháp có 11 chương, 124 điều. So với Hiến pháp năm 1992, Dự thảo giảm 1 chương, 23 điều, giữ nguyên 14 điều, sửa đổi, bổ sung 99 điều và bổ sung 11 điều mới. Điều này cho thấy việc sửa đổi Hiến pháp lần này khá toàn diện...
A.Về kỹ thuật lập hiến:
1. Về bố cục và kết cấu, vị trí của các chương, điều, khoản của Dự thảo
- Về bố cục: Hiến pháp năm 1992 có 12 chương, 147 điều. Dự thảo sửa đổi Hiến pháp có 11 chương, 124 điều. So với Hiến pháp năm 1992, Dự thảo giảm 1 chương, 23 điều, giữ nguyên 14 điều, sửa đổi, bổ sung 99 điều và bổ sung 11 điều mới. Điều này cho thấy việc sửa đổi Hiến pháp lần này khá toàn diện.
- Về kết cấu dự thảo đảm bảo tính hợp lý trong các chương và thể hiện được kết cấu logic của một bản hiến pháp dân chủ và tiến bộ.
2. Về ngôn ngữ diễn đạt và kỹ thuật xây dựng các quy định của Dự thảo
- Ngôn ngữ được sử dụng trong bản dự thảo xúc tích, ngắn gọn, dễ hiểu; tuy nhiên, có một số điều lại quá ngắn gọn đến mức chưa đầy đủ cú pháp của một câu tiếng việt và đôi khi ngôn ngữ thể hiện đôi khi chưa thật sự linh hoạt. Một số điều còn giải thích các nội dung. Đề nghị Dự thảo Hiến pháp chỉ quy định những nội dung chung nhất, còn việc cụ thể các nội dung quy định tại Hiến pháp sẽ do các Luật và văn bản dưới luật sẽ quy định.
Dự thảo đã có 2 cơ chế mới được xác lập: đó là sự kiểm soát quyền lực giữa 3 cơ quan (lập pháp, hành pháp và tư pháp), nội dung mới này đảm bảo được sự điều hành của nhà nước. Cơ chế mới thứ hai đó là đảm bảo sự phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cơ chế này đảm bảo sự bình đẳng trong sự phát triển các thành phần kinh tế của nhà nước ta hiện nay.
Ngoài ra dự thảo đã có những điểm mới về tổ chức hoạt động của Chính phủ theo hướng xây dựng nền hành chính thống nhất và điều chỉnh hợp lý hơn so với trước. Đối với hoạt động của chính quyền địa phương thì đảm bảo quyền tự chủ và quyền tự chịu trách nhiệm theo sự phân công.
B. Ý kiến cụ thể về nội dung của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp:
Ý kiến góp ý về lời nói đầu:
- Tại dòng thứ nhất, trang 1 cụm từ “Trải qua mấy nghìn năm lịch sử” nên thay là “ Trải qua hàng ngàn năm lịch sử”; Vì thời gian mà nhân dân ta lao động cần cù, sáng tạo, chiến đấu anh dũng ... thì hàng ngàn năm và hơn nữa.
CHƯƠNG I:
CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ
Thống nhất với cách viết gọn tên Chương I thành “Chế độ chính trị” và đưa các quy định về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, Thủ đô, ngày Quốc khánh vào chương I vì đây là những nội dung gắn liền với chế độ chính trị của đất nước.
Ý kiến góp ý Điều 1
- Đề nghị sửa đổi như sau: "Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là một nước dân chủ, độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển, vùng trời và các quyền chủ quyền được công nhận bởi các điều ước quốc tế mà quốc gia là thành viên".
Ý kiến góp ý Điều 2
- Đề nghị cần xem xét và nhận thức đầy đủ về vai trò của tầng lớp thương nhân và lực lượng quân sự trong nền tảng của quyền lực nhà nước.
Ý kiến góp ý Điều 3
- Về mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Người dân có ước vọng được sống cuộc sống hạnh phúc, được ấm no, được sống trong một môi trường trong sạch, thân thiện; không phải lo lắng việc an toàn giao thông, lo ra đường bị cướp giật, môi trường ô nhiễm, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh… Do đó đề nghị cần nghiên cứu khái niệm “dân giàu” vì có lẽ đại đa số nhân dân ngoài mong muốn giàu có, còn mong muốn nhiều điều chính đáng khác nữa như đã trình bày ở trên. Nếu như giàu có mà lúc nào ra đường phố cũng nơm nớp lo lắng về an toàn giao thông, về nạn cướp giật, lúc nào cũng phải đeo khẩu trang vì môi trường ô nhiễm, đi đến đâu cũng thấy rác thì giàu có phỏng có lợi gì?
Ý kiến góp ý Điều 4
- Tại Khoản 2, khoản 3, đề nghị ghi rõ là Đảng Cộng sản Việt Nam, cụ thể viết lại như sau:
3. Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân...;
4. Các tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam...”
Ý kiến góp ý Điều 5
- Tại khoản 2, khoản 3 đề nghị bổ sung từ “cộng đồng” trước từ “dân tộc” và đồng thời bổ sung cụm từ “phân biệt chủng tộc” ở cuối đoạn.
(CÒN NỮA)
